Ungdómur og rúsevnir

Ungdómurin er okkara framtíð. ??ll vilja vit okkara ungdómi alt tað besta. Vit frøðast tá viðrák er. Vit frøðast á hásumri, tá vit síggja nýklæktu pisurnar reika í gøtunum við húgvu høvdinum. Klárar at fara út í lívið.
Tíverri eru tað nøkur av okkara ungu sum snáva á leiðini. Hesi mugu vit ikki gloyma.

Ein stórur trupuleiki nú á døgum er vandamikil rúsevnir.
Sum advokatur havi eg gjøgnum árini havt mong sokallað ???rúsevnamál???. Aloftast er talan um blaðung fólk, sum koma illa fyri heilt tíðliga í lívinum.

Eitt sum altíð hevur undrað meg er, hvussu lætt tað tykist hjá teimum ungu at fáa fatur á ólógligum rúsevnum. Rúsevnini hava enntá eitt ávíst ???marknaðarvirði???.

Eg eri sannførdur um, at okkara ungdómur í stóran mun verður útnyttaður av bakmonnum, sum selja rúsevnini við vinningi fyri eygað. Hesir leggja einki í mannalagnur.

At døma revsing fyri tey sum eru bundin av rúsevnum nyttar einki. Tey ungu, sum verða sett í fongslul eru bara nógv verri fyri tá tey koma út aftur, og fleiri av hesum ganga aftur í rættarskipanini og koma ongantíð fyri seg. Rættarligi innsatsurin eigur at verða málrættaður móti sonevndu bakmonnunum.

Vit eiga at leggja eina ætlan fyri, hvussu vit basa vandamiklum rúsevnum í Føroyum, og hvussu vit hjálpa teimum, sum eru komin út í henda trupuleika.

Talan er um eitt sera komplekst mál. Skal ein slík ætlan eydnast skal setast inn frá fleiri síðum. Foreldrini mugu eisini takast við.

Skúlin má geva beinleiðis undirvísing í, hvussu skaðilig rúsevnir eru. Um mistanki er um, at eitt barn tekur rúsevnir er týdningarmikið, at skúli og barnavernd beinanvegin fáa fráboðan og taka málið upp og seta tiltøk í verk.
Løgregla og tollvald hava ein týðandi leiklut. Játtanin til tollvaldið má økjast soleiðis, at eftirlitið við teimum ferðandi o.ø., sum koma til Føroyar, verður hert munandi.

Politiið í Føroyum hevur gjøgnum fleiri ár gjørt ein stóran innsats fyri at avdúka innsmugling og nýtslu av rúsevnum. Løgreglan hevði fyri nøkrm árum síðani eina serliga deild, sum bara tók sær av slíkum málum, men tað tykist sum hesin innsatstur ikki hevur sama fokus í dag sum fyrr. Rúsevnadeildin hjá løgregluni má setast á stovn aftur beinanvegin.

Tað hava gjøgnum fleiri ár verið viðgerartilboð til fólk við rúsdrekkatrupuleikum. Heilbrigdið og Blákross gera eitt stórt arbeiði á hesum øki. Frelsunarherðurin hevur nú tikið stig til ein stovn, sum er staðsetur á Eiði og sum serliga tekur sær av ungum misnýtarum. Stovnurin hevur pláss fyri 8 ungum, og fær eina árliga játtan uppá slakar 4 mill. kr. Innsasturin hjá hesum stovnum kann ikki undirmetast.

Mítt boð uppá ein rúsevnapolitik er hetta:
??? Foreldur og skúli skula gjøgnum samstarv upplýsa teimum ungu um vandan við rúsevnum og upplýsandi tilfar eigur at verða gjørt um hetta, sum undirvíst verður í. Súlin eigur at hava fráboðanarskyldu um illgruni er um, at eitt barn tekur rúsevnir.
??? Løgreglan og tollvaldið eiga at gera ein samskipaðan innsats. Í vikuskiftunum, á stevnum og til festivalar eigur løgreglan aktivt at ansa eftir, at okkara ungu ikki taka rúsevnir. Tollvaldið skal hava størri játtan so fleiri tollarar verða settir at hava eftirlitsuppgávuna.
??? Vit eiga at styrkja um viðgerðartilboðini, sum eiga at vera í tøttum samstavi millum heilsuverki, almannaverkið og barnaverndina. Tað verður eisini neyðugt at økja innsatsin at fáa fleiri útbúnar viðgerarar, sum kunnu hjálpa teimum sum hava rúsevnatrupuleikar.

Christian Andreasen
Valevni Fólkaflokksins til løgtingsvalið