Ein vinur kann vera ein fremmandur frá í gjár

 7.000 núlivandiføroyingar fara at liva við sálarligari avbjóðing. Altso 7.000 føroyingar kunnuvænta sær minst eina ferð í lívinum at fáa brúk fyri fakkønari sálarhjálp ístyttri ella longri tíð!

??ll menniskjuhava rætt til eitt virðiligt lív - tað leggur lógarverk okkara í øllum førumupp til. Men ein kann loyva sær at ivast í, um hetta sæst aftur í veruleikanum,tá fólk kenna seg noydd til at reka fýra ung fólk við sálarligum avbjóðingum úreinum grannalagi.

Tað er skeivtat reka fólk burtur, uttan mun til, hvørja orsøk fólk halda seg hava. Ávísirsamfelagsbólkar eru tó so tabuiseraðir, at fólk kenna seg noydd til at rekahesar samfelagsbólkar burtur - og tað at onkur sær seg noyddan til at gera tað,kann bara vera, tí at vit sum samfelag ikki hava verið nóg dugnalig til atkunna.

Hvat ersálarsjúka? Tað kann vera, tá ein persónur er vorðin óarbeiðsførur við strongd.Tað kann vera ein persónur, ið aftaná ferðsluvanlukku hevur angist, og tað kannvera ein persónur, ið aftaná skúlagongd við nógvari happing hevur tunglyndi.

Av tí at taliðav persónum, ið hava ella fara at fáa sálarsjúku, er so høgt, mugu vit skilja,at vit sjálvi kunnu gerast sjúk, og at vit sjálvi kunnu gerast avvarandi.

Nógvir fordómareru knýttir at sálarsjúku, og hetta tabu ger, at fólk kunnu hava ilt við atumgangast sálarsjúk. Vit halda næstan, at sálarsjúka smittar, at tey kunnu veravandamikil ella at tey gera, at tað verður keðiligt at búgva í grannalagnum -men hetta passar ikki. Tað finst einki grannalag í Føroyum, sum ikki longuhevur fólk við sálarligum avbjóðingum ??? og allar oftast eru hesi fólkini vældámd, og fólk í grannalagnum eru glað fyri at hava tey har.

Psykiatriskidepilin á Landssjúkrahúsinum varð bygdur fyrst í 70???unum við 100seingjarplássum. Í dag er talið av seingjarplássum komið niður á eini 40.Sambært Eyðuni Joensen (fyrsti sálarfrøðingur í Føroyum) vóru tað fleiri enn100 sjúklingar, tá tað stóð harðast á, men tað er vorðið gjørligt at minka umtalið av seingjarplássum, tí at viðgerðin fyri sálarsjúku er vorðin nógv betri,soleiðis at fólk við sálarligum avbjóðingum nú hava møguleikan at fara út afturí samfelagið.

Av hesum samaer tað fantastiskt, hvørja ferð nýggj tilboð koma, sum loyva fólki út ísamfelagið aftur ??? tey fara út fyri at gerast frísk, fyri at fáa tað betri, ogfyri at vera saman við fólki, sum tey kunnu njóta avmarkaðu tíðina, vit øllliva saman í. Tey fara út, tí tey og teirra hjálparfólk vita og vænta, at teyfáa tað betri av tí og eru nóg frísk til tað.

Byggingin hjáBústøðum við Íslandsvegin, har ætlanin var, at ung fólk við sálarligumavbjóðingum skuldu fáa nakrar íbúðir, kundi verið eitt dømi um, at fordómarnirtrívast alt ov væl í Føroyum. Nú hevur Íslandsvegur so meldað klárt út, at harhevur eingin undirskriftainnsavnan verið, so ógerðin má liggja aðrastaðni ískipanini. Tó er eingin ivi, at ómetaliga nógv fólk verða særd, tá taðfrættist, at fólk í einum grannalagi hava savnað undirskriftir inn, tí tey ikkivildu hava sálarliga avbjóðaði fólk í grannalagnum. Tað merkir tó ikki, atgrannarnir eru ring fólk - her hava vit øll eina ábyrgd at kunna.

Vit íSosialistisk Ung meta, at óttin fyri tí ókenda er veruligi trupulleikin. Hóastvitanin innan psykiatriina er tvífaldað seinastu 20 árini, er vitanin millumfólk rættiliga avmarkað, og av tí sama eru fordómarnir nógvir. Vit eiga at lataupp fyri vitanini, gera ein enda á fordómunum og virða ymiskleikan. Gera vittað, verða Føroyar eitt betri stað fyri øll!

Tað at einhevur sálarligar avbjóðingar ella er sálarsjúkur, merkir ikki, at ein ersjúkan. Ein er fyrst og fremst eitt menniskja sum øll onnur. Allir teirføroyingar, ið eru sálarliga avbjóðaðir, eru vinfólk, børn, foreldur og systkinhjá okkum.

Eitt gamaltorðatak er, at ein vinur kann vera ein fremmandur frá í gjár. Teirføroyingarnir í túsundtali, ið hava sálarligar avbjóðingar, eru líka góð,deilig og fantastisk fólk sum øll hini, ið ikki eru sálarliga avbjóðað ??? teyeru vinir okkara, ikki fremmandafólk.

Við javnaðarkvøðu

Nevndin í Sosialistisk Ung