Fyrilestur: Nýggj bók um føroyska bátin

Bókin er partur av bókarøðini Ships and boats of the North hjá danska Víkingaskipasavninum í Roskilde. Erland Viberg Joensen, lektari í søgu á Fróðskaparsetur Føroya, hevur skrivað fororðið. 

Áhugin hjá Morten Gøthche fyri føroyska bátinum byrjaði av álvara í 1975, tá ið hann las til arkitekt og var á námsferð í Føroyum. Hann hevur arbeitt í nógv ár á danska tjóðsavninum og seinni á Víkingaskipasavninum í Roskilde, har hann eisini hevur kannað føroyska bátin. Hann gav bókina “Færøbåden” út í 1985.

Nýggja bókin fevnir um tíðarskeiðið 1830 til 1975 við atliti at tíðini, tá ið Føroyar fóru frá at vera bóndasamfelag til fiskivinnusamfelag. Høvundurin hevur kannað, hvønn týdning avtøkan av einahandlinum og nýggi klippfiskaídnaðurin høvdu fyri føroyska bátin, og hvørja ávirkan langfaradeksførini og fiskaríið undir Íslandi og Grønlandi høvdu á brúkið og menningina av føroyska bátinum. 

Morten Gøthche hevur eisini kannað, hvar bátarnir vórðu bygdir, hvagar teir fóru, hvør bygdi teir og um tað ber til at tosa um rættiligar miðdeplar fyri bátasmíð í Føroyum. Við kunnleika til 160 navngivnar bátasmiðir frá tíðarskeiðinum 1800 – 2020 roynir høvundurin at greina innanhýsis skyldskap millum bátasmiðirnar, hvussu frálæruviðurskiftini vóru, hvussu teir settu við, skiftu vitan o.s.fr.  

Fyrilesturin verður í hølunum hjá Tjóðsavninum í Brekkutúni 6 mikukvøldið 26. apríl kl. 19.30. Framløgan verður á donskum. Tað er ókeypis atgongd og øll eru vælkomin.