Er ferðavinnan ikki ein vinna?

Eitt veit eg, tað verður ikki flutt so mikið sum eitt komma í hvørki ali- ella fiskivinnulóggávu uttan at aktørarnir í vinnuni verða hoyrdir bæði eina ferð og tvær ferðir – og sum oftast er eisini drúgv miðlaumrøða um broytingarnar. 

Um broytingar verða framdar, so er tað við einum skotbrái, sum er so mikið langt, at vinnan kann tillaga seg til nýggju karmarnar, sum tey skulu virka undir. Soleiðis skal tað sjálvsagt vera, hóast øll ikki altíð eru heilt nøgd við broytingarnar.

Men ferðavinnan er opinbart ikki ein verulig vinna. Hon skal ikki hoyrast og broytingar verða gjørdar við ógvuliga stuttum skotbrái.

Virðing og viðurkenning

Heldur enn at leggja fótonglar fyri ferðavinnuna, eiga vit at viðurkenna og virða, at ferðavinnan er ein verulig vinna. Ein vinna, sum tjenar pengar til land og fólk. Ein vinna, sum skapar trivnað og og kveikir íverksetarahug um alt landið. Ein vinna, sum gongur undan, tá tað kemur til nýskapan og burðardygd. Ein vinna, sum er í stórari menning, men samstundis í harðari kapping við ferðamál rundan um okkum. Tí skulu vit ansa væl eftir ferðavinnuni og geva henni støðugar karmar at virka undir.

Í seinastu ársfrágreiðingini hjá Visit Faroe Islands síggja vit, at ferðavinnan, sum er ein útflutningsvinna, nú hevur yvir 1 milliard krónur í samlaðum útflutningi. Tað merkir, at ferðavinnan nú stendur fyri 6,8% av føroyska útflutninginum og er triðstørsta útflutningsvinna í Føroyum.

Ferðavinnan skapar eisini nógv størv kring landið, 690 ársverk. Flestu teirra, uml. 70%, eru kvinnur.

Óskiljandi framferðarháttur

Eg skilji tí als ikki, at SSL hækkar ferðaseðlaprísirnar við 8 daga freist – beint áðrenn háárstíðin í ferðavinnuni byrjar. Ferðavinnuaktørarnir hava fullan kalendara av túrum, sum teir hava selt til ferðafólk á skeivum grundarlagi. Hvør skal nú gjalda meirkostnaðin? 

Tí harmar tað meg, at hetta verður gjørt í skundi, uttan at vit í politisku skipanini hava havt høvi at viðgera hetta nærri. Og uttan at avleiðingarnar eru lýstar og vinnan er hoyrd.

Atferðarstýrdur prísur

Eg eri samd í, at vit eiga at endurskoða ferðaseðlaprísirnar hjá SSL, sum helst eru millum teir lægstu í okkara parti av heiminum. Men tað má gerast við atliti at bæði fólki og vinnu (eisini ferðavinnu). Snøggast og lættast hevði verið at gjørt eina atferðarstýrda skipan – júst sum vit kenna í londunum rundan um okkum:

Ferðast tú nógv, ferðast tú bíliga(ri). Ferðast tú lítið, ferðast tú dýrari – uttan mun til, um tú ert føroyingur í Føroyum, føroyingur búsitandi uttanlands ella útlendingur.

Eg havi júst koyrt yvir Stórabelt. 230 kr. kostar tað, tá man ikki hevur eina avsláttarskipan. Hvønn vegin! Ongin spurdi meg, um eg búgvi í Danmark ella ikki. Ella hvar eg gjaldi skatt. Eg og Jytte frá Holstebro gjalda sama prís, meðan Ove úr Odense, sum koyrir dagliga yvir brúnna, betalir minni. Lætt og ómakaleyst. Sama er galdandi, um tú ferðast við toki ella bussi.

Hetta er vanliga skipanin í øllum heiminum – um tú ert í Skotlandi ella Kroatia, Spania ella Svøríki. Ongin spyr eftir hvørki passi ella skattauppgerð, tá tú skalt keypa ein ferðaseðil.

Liljan Weihe

Løgtingskvinna, Tjóðveldi